Przypowieści kojarzone są przede wszystkim z historiami biblijnymi. Jest to jedna gatunek literacki występujący w różnorodnych tekstach kultury. Teksty zaliczane do tej kategorii przedstawiają z reguły alegoryczne czy symboliczne znaczenie, które ma wskazywać czytelnikowi pewną prawdę moralną. Jaka jest charakterystyka przypowieści i gdzie można je znaleźć?
Przypowieść – charakterystyka gatunku
Treść przypowieści ma za zadanie przekazać ideę autora. Zazwyczaj posiada ona morał, stanowiący wyjaśnienie pewnej prawdy. Przypowieści mają za zadanie wzbudzić w czytelniku potrzebę refleksji i rozważania pewnych prawd. Warta uwagi jest specyficzna budowa utworów zaliczanych do tego gatunku literackiego.
- Fabuła – jest prosta i nieskomplikowana. Posiada tylko jeden wątek, a treść jest stosunkowo krótka.
- Bohaterowie – są modelowymi przykładami pewnych wzorców zachowań. Autor przypowieści nie tworzy skomplikowanego rysopisu postaci, nie nadaje jej bogatej historii i cech szczególnych. Bohaterowie odgrywają funkcję symboli.
- Okoliczności – w przypowieściach nie jest precyzowany czas, ani miejsce. Są to historie uniwersalne, które nie wymagają określenia konkretnych warunków, które im towarzyszą. Przesłanie powinno być bowiem aktualne zawsze i wszędzie.
- Symbolika i alegoryczność – dużą część treści stanowią symbole oraz przesłania o charakterze alegorycznym
- Język – język jest prosty. Ma być bowiem zrozumiały dla wszystkich czytelników. Są jednak stosowane różne środki stylistyczne, takie jak metafora, porównanie, czy wyżej wspomniana alegoria.
Najpopularniejsze przypowieści biblijne
Źródłem, które kojarzone jest z przypowieściami, jest biblia. W księdze tej można odnaleźć wiele historii cechujących się uniwersalnym przesłaniem – są one znane nie tylko przez chrześcijan, ale również przez wyznawców innych religii oraz ateistów. Do najpopularniejszych tekstów należą m.in przypowieść o siewcy oraz o synu marnotrawnym. Historie te można interpretować zarówno w kontekście religijnym, jak i wskazać w nich uniwersalne przesłanie dotyczące powszechnie obowiązujących zasad moralnych.
Gdzie jeszcze można odnaleźć przypowieści?
Wiele przypowieści można znaleźć w Piśmie Świętym, ale nie jest to jedyne źródło tego gatunku literackiego. Wiele popularnych książek fabularnych ma charakter przypowieści. Można do nich zaliczyć chociażby „Proces” Franza Kafki czy „Dżumę” Alberta Camusa. Choć różnią się one od przypowieści biblijnych dłuższą i bardziej złożoną formą, również posiadają uniwersalne przesłanie, które pozostaje aktualne w odniesieniu do praktycznie każdego społeczeństwa.