Amen to zdecydowanie jedno z najbardziej znanych słów używanych w liturgii. Niemal każda modlitwa, hymn, a także wiele tekstów biblijnych, kończy właśnie amen i nie bez powodu – jako jedno z najstarszych słów liturgicznych, posiada ogromne znaczenie, które powinno być znane każdemu. Skąd pochodzi słowo amen i jakie jest jego znaczenie w modlitwie?
Amen – pochodzenie słowa
Amen ma pochodzenie hebrajskie; wywodzi się od rdzenia amint, co w hebrajskim oznacza ,,być mocnym, stałym”. Co ciekawe, amen można uznać zarówno za formułę judaistyczną, chrześcijańską, a nawet muzułmańską – pojawia się ona we wszystkich wymienionych religiach jako rodzaj zapewnienia, uroczystego potwierdzenia, wypowiadanego na końcu modlitw. Amen to jedno z najstarszych słów używanych w liturgii, gdyż pochodzi z Tory.
Znaczenie ,,amen”
Podstawowym znaczeniem amen jest ,,niech się stanie”, ,,zgadzam się”. Z tego względu słowa amen używa się przede wszystkim jako formy potwierdzenia. Amen występuje zarówno w Starym, jak i Nowym Testamencie. W Starym Testamencie pełni rolę typowo sakralno – kulturową, oznaczając odpowiedź wiernego lub wspólnoty na słowo Boże. Amen było także odpowiedzią na boskie błogosławieństwo, pojawiając się zawsze na końcu modlitwy lub właśnie jako odpowiedź, co stanowi przeciwieństwo występowania amen w Nowym Testamencie. W tekstach Nowego Testamentu amen występuje przede wszystkim na początku wypowiedzi. Dodatkowo, w Nowym Testamencie amen jest używane raczej jako odniesienie do wypowiedzi Jezusa Chrystusa, zapewniające o jej prawdziwości, niż jako odpowiedź wspólnoty.
Wypowiadanie amen przez wiernych podczas mszy świętej i modlitw stanowi przede wszystkim rodzaj potwierdzenia zgody wiernych na usłyszane słowo Boże. Amen sygnalizuje wspólną zgodę i wiarę w Boga.
Inne znaczenia
O ile sens amen jako potwierdzenia jest powszechnie znany, niewiele osób zdaje sobie sprawę z istnienia innych znaczeń tego słowa. Amen bowiem oznacza także imię Boga – wypowiadając amen, wypowiadamy także imię Boga i bierzemy Go niejako na świadka naszych słów i dowodu wiary. Określenie to było chociażby używane przez słynnego proroka Izajasza i można znaleźć to w jego tekstach – Księdze Izajasza.
Amen w tekstach biblijnych pojawia się wielokrotnie, w formie rozkazu wydanego przez króla Dawida (1 Krl 1,36) czy w formie przysięgi – w Księdze Powtórzonego Prawa 27,15-26, gdzie opisywane są przekleństwa, które miały dotknąć Izraelitów za nieprzestrzeganie Bożych przykazań. Na każde wymieniane przekleństwo Izraelici mieli odpowiedzieć amen. Amen jest także odpowiedzią na pochwałę Boga – dlatego często możemy je spotkać na końcu Psalmów.
fot: pexels