Święta Dominika z Nikomedii, a właściwie Kiriaka, gdyż tak brzmi jej oryginalne imię, jest świętą męczennicą, która poświęciła swoje życie, aby bronić wiarę chrześcijańską i nie wyrzekła się jej nawet pod wpływem tortur. Kim była św. Dominika i jaką jest patronką?
Święta Dominika – życiorys
Św. Dominika pochodziła z Nikomedii i żyła najprawdopodobniej w III w.n.e., za panowania cesarza Dioklecjana oraz jego zięcia Maksymiana. Oboje z wymienionych cesarzy rzymskich byli prześladowcami wiary chrystusowej. Św. Dominika, znana także pod imieniem Kiriaka, pochodziła z greckiej rodziny, a jej rodzice, Doroteusz i Euzebia, wyznawali wiarę chrześcijańską i prowadzili pobożny tryb życia. Dominika była dla nich darem od Boga, gdyż bardzo długo starali się o potomstwo i ich modlitwy zostały wysłuchane. Dziewczynka przyszła na świat w dzień Pański, dlatego nadano jej imię Kiriaka, które następnie zostało przetłumaczone na Zachodzie na Dominikę.
Dzięki wychowaniu w religijnej rodzinie, Dominika od młodości była bardzo pobożnym dzieckiem i szybko postanowiła poświęcić swoje życie Bogu, poprzez pozostanie dziewicą. Według źródeł, była wyjątkowo pięknej urody, więc wielu starało się o jej rękę – między innymi sam sędzia Nikomedii pragnął, aby Dominika poślubiła jego syna, tym bardziej, że pochodziła z zamożnej rodziny. Gdy jednak św. Dominika postanowiła wytrwać w swojej decyzji o dziewictwie i odrzuciła propozycję syna sędziego, sędzia Nikomedii postanowił się zemścić na niej i jej rodzinie. Aby to uczynić, doniósł cesarzowi Dioklecjanowi, że św. Dominika i jej rodzina są chrześcijanami.
Zarówno Doroteusz, jak i Euzebia zostali aresztowani i następnie poddani torturom – ojciec św. Dominiki był tak długo chłostany przez rzymskiego żołnierza, aż ten opadł z sił. Mimo wszystko, nie wyrzekli się oni wiary i za karę zostali wygnani, gdzie później zmarli.
Wkrótce później także Dominika została aresztowana i poddana torturom. Przesłuchiwał ją sam zięć cesarza, Maksymian. Św. Dominika zachowała jednak wiarę i tak jak jej rodzice, nie wyrzekła się jej. Podczas tortur, św. Dominika musiała znosić wiele cierpień, między innymi wieszanie za włosy czy podpalanie ciała pochodniami. Pewnej nocy, gdy leżała w więzieniu, podobno uzdrowił ją sam Chrystus, a wydarzenie to spowodowało nawrócenie kilku osób.
Śmierć św. Dominiki nastąpiła ok. 300 roku w Chalcedonie, ale źródła nie zgadzają się co do okoliczności. Jedna z wersji wspomina o pożarciu przez lwy, inna o spaleniu na stosie czy ścięciu świętej mieczem.
Jaką patronką jest św. Dominika?
Św. Dominika nie ma konkretnego patronatu, lecz ze względu na jej męczeńską śmierć, można ją uznać, jak każdego świętego męczennika, za patronkę wiary chrześcijańskiej i patronkę osób prześladowanych, w szczególności za wiarę.
Kult św. Dominiki
Ośrodkiem kultu św. Dominiki jest Tropea, która znajduje się w Kalabrii we Włoszech, gdzie znajdują się także jej relikwie. Św. Dominika jest wspominana zarówno przez Kościół katolicki jak i cerkiew prawosławną, a wspomnienie liturgiczne, zgodnie z Martyrologium, ma miejsce 6 lipca. W ikonografii jest zwykle przedstawiana jako młoda dziewczyna, a u jej stóp leżą lwy, którym zgodnie z niektórymi podaniami, miała zostać rzucona na pożarcie. Według innych źródeł, św. Dominika miała zginąć od ścięcia mieczem, dlatego często jest przedstawiana z mieczem w prawej dłoni, natomiast w lewej trzyma lilię lub palmę męczeństwa.
Znaczenie imienia Dominika
Dominika jest imieniem żeńskim pochodzenia łacińskiego. Wywodzi się ono od łacińskiego słowa ,,dominicus”, które jest przymiotnikiem, oznaczającym tyle co ,,Pańska” czy też ,,należąca do Pana”. Pochodzi ono od określenia niedzieli, która kiedyś była nazywana dniem Pańskim.
Zdjęcie główne: Święta Dominika z Nikomedii na bułgarskiej ikonie, XIX wiek