Święta Anastazja to jedna z najważniejszych świętych Kościoła katolickiego, co czym można wnioskować po wspomnieniu liturgicznym tej świętej, które odbywa się w dzień Bożego Narodzenia – jednej z najważniejszych dat w chrześcijaństwie. Kim była jednak święta Anastazja i dlaczego jest patronką męczenników oraz wdów?
Kim była święta Anastazja? Życiorys świętej
Święta Anastazja pochodziła z bogatej, rzymskiej rodziny, a żyła w III w. n.e. Jej ojciec był poganinem, lecz jej matka chrześcijanką i to właśnie ona przekazała wiarę swojej córce. III wiek w Cesarstwie Rzymskim był okresem prześladowania chrześcijan, dlatego życie Anastazji od początku nie należało do najłatwiejszych. O szczegółach jej żywota nie wiemy wiele, lecz wiadomo, iż została wydana za poganina, Rzymianina Publiusa. Aby zachować swoje dziewictwo, Anastazja zmyśliła chorobę, która miała uniemożliwiać współżycie. Dzięki temu, udało jej się zachować czystość, pomimo bycia mężatką.
Podczas małżeństwa, Anastazja zaangażowała się w pomoc swoim prześladowanym współwyznawcom. Odwiedzała przytułki w przebraniu, więzienia, rozdawała jałmużnę, leczyła chorych i karmiła głodnych, robiąc to wszystko bez wiedzy swojego męża. Gdy ten jednak się o tym dowiedział, wpadł w gniew i uwięził ją w domu, uniemożliwiając dalsze niesienie pomocy. Jedynym pocieszeniem Anastazji w tamtym czasie był listowny kontakt z jej dawnym nauczycielem, w którego ręce oddała ją matka – chrześcijaninem Chryzogonem.
Po pewnym czasie jednak mąż Anastazji zginął, co umożliwiło jej rozdanie pozostałego majątku potrzebującym i powrót do pomagania chrześcijanom. Ponownie zaangażowała się w leczenie i karmienie potrzebujących, rozdawanie jałmużny i niesienie pocieszenia. Nieoczekiwany cios spadł na Anastazję w 303 roku, gdy to jej nauczycie Chryzogon został złapany i stracony poprzez ścięcie. Podobny los miał wkrótce spotkać Anastazję; została aresztowana w Sirmium, do którego udała się aby odwiedzić krewnych. Po aresztowaniu była więziona i torturowana, nakłaniano ją do wyrzeczenia się wiary, lecz Anastazja pozostała nieugięta i nie zdradziła wiary chrześcijańskiej. Zmarła męczeńską śmiercią, poprzez spalenie na stosie.
Św. Anastazja – patronat
Święta Anastazja jest patronką przede wszystkim wdów i męczennic, gdyż sama była zarówno wdową, jak i zmarła męczeńską śmiercią. Dodatkowo, niektórzy uważają ją za patronkę osób słabych i schorowanych, gdyż dużą częścią jej życia było niesienie pomocy biednym i chorym. Wspomnienie świętej Anastazji w kościele katolickim przyda na dzień 25 grudnia, czyli dzień Bożego Narodzenia, co podkreśla wagę tej świętej w religii chrześcijańskiej. W obrządku prawosławnym wspomnienie liturgiczne świętej Anastazji odbywa się zaś 22 stycznia (4 stycznia według kalendarza gregoriańskiego).
Św. Anastazja jest zwykle przedstawiana z palmą w ręku, mieczem lub nożycami, czasami także przywiązana do pala na stosie, co jest nawiązaniem do jej męczeńskiej śmierci poprzez spalenie na stosie.
Jakie znaczenie ma imię Anastazja?
Anastazja to imię o pochodzeniu grecko-chrześcijańskim. Prawdopodobnie pochodzi od wyrazu anastasis, który oznacza powstanie czy zmartwychwstanie – z tego względu w imieniu Anastazji możemy doszukiwać się nawiązania do zmartwychwstania Chrystusa. W Polsce imię to nie cechowało się wielką popularnością, zdecydowanie częściej można je spotkać na terenach wschodniej Europy.
fot: ikona bizantyjska, XIV-XV w., Państwowe Muzeum Ermitażu, Sankt Petersburg, Rosja