Anglikanizm jest powszechnie uważany za jedno z wyznań protestanckich, powstałych w okresie reformacji, lecz tak naprawdę anglikanizm stanowi odłam pośredni między katolicyzmem a protestanckimi odłamami chrześcijaństwa. Historia powstania kościoła anglikańskiego jest bezpośrednio związana z angielskim monarchą, Henrykiem VIII, jednak ówcześni anglikanie zdecydowanie odcinają się od jego postaci. Jakie są podstawowe założenia i struktury kościoła anglikańskiego? Czym różni się on od obrządku katolickiego?
Historia założenia kościoła anglikańskiego
Kościół anglikański powstał w pierwszej połowie XVI w., na fali powstawania coraz to nowszych odłamów chrześcijaństwa, takich jak luteranizm czy kalwinizm. Istnieje błędne przekonanie, że kościół anglikański powstał w podobny sposób jak wcześniej wymienione odłamy, co jest jednak nieprawdą. Powstanie kościoła anglikańskiego było spowodowane chęcią otrzymania rozwodu od papieża przez Henryka VIII Tudora. Król Anglii, ze względu na brak męskiego potomka, wystąpił do papieża o rozwód z pierwszą żoną, Katarzyną Aragońską. Gdy nie otrzymał jednak papieskiej zgody, ogłosił niezależność Kościoła Anglii od Rzymu, w 1534 roku. Jednocześnie ogłoszono, że głową kościoła anglikańskiego ma być monarcha Anglii, który pozostaje nią do dzisiaj. Co ciekawe, Henryk VIII Tudor był zagorzałym przeciwnikiem reformacji, a samo utworzenie kościoła anglikańskiego było raczej polityczną decyzją, która ułatwiła uniezależnienie się od papiestwa i kościoła.
Podstawowe różnice między katolicyzmem i anglikanizmem
Przede wszystkim, kościół anglikański głosi, iż w Piśmie Świętym znajdują się wszystkie prawdy wiary niezbędne do zbawienia, tzw. prymat Pisma Świętego w zbawieniu, lecz nie sprzeciwia się tradycjom i obrzędom, o ile nie są sprzeczne z tym, co głosi Biblia. Kościół anglikański uznaje tak samo jak katolicki siedem sakramentów, ale przykłada znacznie większą wagę do sakramentu chrztu i Eucharystii, jako iż zostały one ustanowione przez samego Jezusa.
Komunia Święta w obrządku anglikańskim jest udzielana wiernym pod dwoma postaciami, ale utrzymuje pogląd, iż obecność Chrystusa w Eucharystii jest symboliczna, a nie rzeczywista; z tego względu też żaden katolik nie może przyjąć anglikańskiej Komunii Świętej – kościół katolicki wyznaje naukę o transsubstancjacji, czyli rzeczywistej obecności Jezusa w Eucharystii.
Anglikanie nie uznają także nauki o czyśćcu oraz odpustach, wstawiennictwie świętych czy oddawania czci obrazom i relikwiom, co jest charakterystyczne dla większości religii protestanckich.
Kościół anglikański różni się od katolickiego także tym, że nie uznaje zwierzchnictwa papieża i Watykanu. Jest to bowiem kościół państwowy, którego głową jest panujący monarcha.
Struktura kościoła anglikańskiego
Głową kościoła anglikańskiego jest monarcha brytyjski, którego ,,koronuje” arcybiskup Canterbury. Kościół anglikański jest na wskroś państwowy, gdyż połowa biskupów anglikańskich zasiada w parlamencie, a konkretniej w Izbie Lordów.
Kolejną, często szokującą dla większości katolików sprawą jest to, iż duchownych anglikańskich nie obowiązuje celibat, a od 1992 roku na kapłana może zostać wyświęcona także kobieta, co nie może mieć miejsca w kościele katolickim.
fot: Londyn, Wielka Brytania, katedra Southwark