Nirwana najczęściej kojarzona jest z buddyzmem. Jest ona stanem, który chcą osiągnąć wyznawcy tej religii – stanowi ona ich ostateczny cel. Pojęcie to można też znaleźć w źródłach mówiących m.in o hinduizmie i nanizmie. Najprościej rzecz ujmując, nirwanę można określić jako uwolnienie się od wszelkiego cierpienia. Czym ona tak naprawdę jest i jakie jest jej znaczenie?
Nirwana – definicja
Dosłowne tłumaczenie słowa nirwana oznacza „zgaśnięcie”. Zgodnie z buddyjską filozofią, nirwana jest zakończeniem okresu cierpienia, którego źródłem jest niewiedza. Jedną z dróg, które umożliwiają osiągnięcie nirwany jest medytacja. To dzięki niej, możliwe jest prawidłowe, niezniekształcone zrozumienie świata, które wpłynie na zakończenie drogi cierpienia.
Nirwana w buddyzmie
Co buddyzm mówi na temat nirwany? Co umożliwia jej osiągnięcie? Przede wszystkim, niemożliwe jest uzyskanie tego błogiego stanu bez zlikwidowania zniekształceń dotyczących odbioru rzeczywistości. Wolność od nieszczęść jest zarezerwowana dla osób, które nauczą się unikać mylnego rozumienia otaczającego świata. Każdy człowiek pragnący osiągnąć nirwanę, powinien nauczyć się unikania błędnego postrzegania własnej osoby, oraz ludzi z otoczenia. Brak błędnej percepcji znacząco zbliża do pozbycia się wszelkiego zła i cierpienia.
Inaczej ujmując tę kwestię, można powiedzieć, że nirwana jest stanem całkowitej wolności. Jest stanem, który wiąże się z mądrością, brakiem zniekształceń poznawczych, z nieograniczonym spokojem i brakiem zazdrości, pychy czy niecierpliwości. Dzięki niej, każda osoba wyznająca buddyjską filozofię, może pojąć zarówno fakt istnienia, jak i nieistnienia.
Jak wygląda droga do Nirwany?
Świat jest pełen cierpienia. Buddyzm jednak jasno opisuje drogę, która może doprowadzić do pozbycia się osamotnienia, przywiązania do dóbr materialnych i wszelkiego innego zła. Oświecony stan nirwany może zostać osiągnięty poprzez stosowanie w swoim życiu ośmiorakiej ścieżki. Z czego się ona składa?
- Droga właściwego poglądu – umysł powinien być zaangażowany w otaczającą go rzeczywistość. Człowiek nie powinien ulegać iluzjom, a podstawą osądu powinny być jedynie fakty.
- Droga właściwego myślenia – podobnie jak w mówię, również w myślach należy pamiętać o przykazaniach i kierować się dobrem bliźniego.
- Droga właściwej mowy – wypowiedzi powinny być szczere. Nie mogą cechować się hipokryzją, ani być przesiąknięte niegodnymi pobudkami.
- Droga właściwego postępowania – składa się z pięciu obszarów – wymaga wyrzeczenia się złej mowy, alkoholu i innych używek, błahego traktowania seksualności i nadużyć w tej sferze, kradzieży i przywłaszczeń, a także działania ze szkodą dla istot żywych.
- Droga właściwego zarabiania – praca zapewniająca dobra materialne nie może naruszać praw innych istot. Zadania zawodowe powinny być zgodne z przykazaniami i nie mogą łamać zasad religijnych. Nie mogą być też sprzeczne z wyznawanymi wartościami.
- Droga właściwego skupienia – skupienie musi obejmować aktualny stan rzeczy, myśli, emocje i uczucia.
- Droga medytacji – medytacja to sposób, który zgodnie z tezami buddyjskimi, pomaga w skupieniu się na rzeczywistości i w spokojnym przebywaniu w rzeczywistości.
Ośmioraka ścieżka przybliża do zdobycia życiowej mądrości oraz kompetencji do jej wykorzystania w praktyce. Celem jest dążenie do osiągnięcia spokoju i harmonii we wszystkich sferach istnienia – na polu prywatnym, zawodowym, w sferze fizycznej i psychicznej.