Rodzaje grzechów: śmiertelne i powszednie

Rzetelne przygotowanie się do sakramentu spowiedzi świętej, stanowi dla chrześcijanina niemałe wyzwaniem. Często pojawiającym się wtedy problemem, jest określenie rodzaju popełnionego grzechu. Różnice mogą czasem okazać się subtelne i delikatne. Podstawowy podział obejmuje grzechy ciężkie, lekkie, śmiertelne i powszednie. Czym różnią się między sobą i jak je rozróżnić?

Dlaczego warto rozróżniać grzechy?

Pan Bóg jest miłosierny i odpuszcza człowiekowi grzechy. Wina może zostać wymazana poprzez żal za grzechy, szczere podejście do sakramentu spowiedzi i zrealizowanie zadanej pokuty. Jednak ciężar grzechu ma znaczący wpływ na codzienne życie, samopoczucie i możliwość uczestnictwa w obrzędach religijnych. Przewinienia o nieco mniejszej wadze umożliwiają pełne przeżycie mszy świętej i nie są czynnikiem, który nie zezwala na przyjęcie eucharystii. Z kolei życie z przewinieniami niezwykle poważnymi sprawia, że życie wieczne staje pod znakiem zapytania. 

Grzechy śmiertelne – charakterystyka

Definicja grzechu zgodnie z nauczaniem Kościoła katolickiego mówi, że jest on świadomym, a także dobrowolnym postępowaniem, które jasno sprzeciwia się słowu Bożemu. Bez względu na rodzaj grzechu – każdy niszczy relację z Bogiem i wymaga podjęcia odpowiednich kroków, aby Stwórca mógł odpuścić dane przewinienie. 

Grzech śmiertelny to to samo, co grzech ciężki. Jakie są jego najważniejsze cechy?

• Dotyczy ciężkiej materii – należy przez to rozumieć popełnienie czynu, który zadaje komuś cierpienie, odbiera trwale pewne dobra materialne lub duchowe, np. stan łaski uświęcającej;
• czyn jest dokonany z pełną świadomością;
• grzesznik podejmuje decyzję w całkowitej wolności – nie jest zmuszany do danego zachowania. 

Jakie konsekwencje wiążą się z popełnieniem grzechu ciężkiego? Osoba, która dokona tego rodzaju czynu, traci stan łaski uświęcającej. Nie posiada prawa do przyjęcia eucharystii, a śmierć w takim stanie niweluje możliwość przestąpienia bram Królestwa Niebieskiego.

Grzech ciężki może zostać odpuszczony jedynie podczas sakramentu spowiedzi świętej. Istnieją wyjątkowe sytuacje, o których może zadecydować duchowny, w których grzech śmiertelny może zostać zgładzony poprzez chrzest lub jakiegokolwiek rodzaju męczeństwo. Jednak taka sytuacja może mieć miejsce zaledwie raz w ciągu całego życia. 

Najważniejsze cechy grzechów powszednich

Grzechy powszednie – inaczej grzechy lekkie – to przewinienia, które wiążą się z nieco innymi konsekwencjami. Jakie są ich najważniejsze cechy?

• Nie zostały dokonane w pełni świadomie lub osoba popełniającą grzech znajdowała się pod czyimś wpływem czy przymusem;
• dotyczą lekkiej materii.

Grzech powszedni może zostać zgładzony na różne sposoby – nie tylko podczas sakramentu spowiedzi. Jest to możliwe chociażby poprzez uczestnictwo w mszy świętej i szczere wypowiedzenie tekstu aktu pokuty, który ma miejsce na samym początku nabożeństwa. Odpuszczenie grzechu lekkiego jest też możliwe podczas modlitwy, wykonania dobrego uczynku, wypowiedzenia szczerego aktu żalu, wypływającego z głębi serca.

Jak odróżnić grzech lekki od ciężkiego?

Rozróżnienie grzechów ciężkich od lekkich może okazać się dużym wyzwaniem. Wynika to m.in z tego, że na faktyczną powagę danego przewinienia wpływają przede wszystkim okoliczności zewnętrzne. Z reguły, spowiednicy zalecają zaufanie swojej intuicji, a wskazówki dostępne w różnych źródłach, nie zawsze okazują się trafne. Katechizm Kościoła Katolickiego mówi o tym, że w celu oceny własnych grzechów należy kierować się przede wszystkim dziesięcioma przykazaniami. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, należy powierzyć ocenę sytuacji zaufanemu spowiednikowi. 

Inne klasyfikacje grzechów

Grzechy są dzielone na różnorodne sposoby – nie tylko ciężkie i lekkie. Wyróżnić można m.in grzechy cudze, które są popełniane dość często. Zalicza się do nich m.in nakazanie popełnienia grzechu, pochwalenie grzesznego postępowania czy pobudzanie do grzesznych myśli. Często pomijane są też grzechy zaniedbania – względem duszy i ciała. 

Zastanawiając się nad przykładami grzechów ciężkich, nie można zapomnieć o 4 rodzajach grzechów, które wołają o pomstę do nieba. Należy do nich zabójstwo, grzech sodomski (np. nieheteronormatywna relacja seksualna), niesprawiedliwe traktowanie osób słabszych (np. sierot i wdów), uchylanie się przed wypłacaniem pensji osobom zatrudnionym. Co ciekawe – często przywoływane grzechy główne, nie zawsze są kwalifikowane jako przewinienia śmiertelne.