Wielkanoc jest najważniejszym wydarzeniem całego roku liturgicznego. Z obchodami zmartwychwstania Jezusa wiąże się wiele charakterystycznych zwyczajów i przesądów, które są chętnie kultywowane przez kolejne pokolenia. Jakie tradycje są najmocniej związane z polską kulturą?
Przesądy – Wielki Czwartek i Wielki Piątek
Jednym z pogańskich wierzeń wywodzących się z polskiej kultury jest konieczność wykąpanie się w strumieniu rzeki o poranku. Dzięki temu można zapewnić sobie pomyślność i szczęście w przyszłości. Istnieje też przesąd mówiący o tym, że po Wielkim Czwartku nie można kontynuować świątecznych porządków – mogą bowiem sprawić, że w domu pojawią się szkodniki i robaki, które trudno będzie wytępić.
Nieodpowiednie praktyki w Wielki Piątek mogą doprowadzić do suszy w kolejnych miesiącach. Z tego powodu należy unikać czesania włosów, palenia w kominku, a także wbijania gwoździ czy wykonywania jakichkolwiek innych prac.
Wielkanoc i Wielka Sobota – najpopularniejsze przesądy
Wielka Sobota to dzień, z którym wiąże się najmniejsza ilość tradycyjnych wierzeń i przesądów. Jednym z powielanych przekonań było to, że warto tego dnia umyć twarz wodą, w której gotowały się jajka włożone później do święconki. Czynność ta miała za zadanie zapewnienie zdrowia i urody.
Z kolei dzień Wielkiej Nocy to kopalnia ludowych wierzeń i przesądów – niektóre z nich są jeszcze dzisiaj kultywowane w niektórych polskich rodzinach.
- Jaja, które zostaną podane powinny być w liczbie parzystej. Wtedy wszystkie panny zasiadające do śniadania będą mogły liczyć na spotkanie dobrego męża;
- Aby pozbyć się skłonności do grzechów, po powrocie z rezurekcji powinno się zjeść jajo z odrobiną chrzanu;
- Osoby cierpiące na ból zęba mogą tego dnia wypić odrobinę wody z dodatkiem pokruszonych skorupek ze święconych jajek.
- Do dziś wierzy się, że dzieci urodzone dnia, w którym zmartwychwstał Chrystus, mogą liczyć na szczęście i powodzenie w swoim życiu.
- Pogoda wielkanocna determinuje warunki na cały przyszły rok. Silny wiatr wiąże się z wietrznymi kolejnymi miesiącami. Z kolei opady deszczu zwiastują niedobór siana.
Tradycje poniedziałkowe
Lany poniedziałek jest dniem szczególnie lubianym przez najmłodszych członków rodzin. Powszechnie znaną zabawą jest polewanie się nawzajem wodą. Wywodzi się ono z przekonania o tym, że chłopiec, któremu uda się pomoczyć wiele panien, będzie miał szczęście w miłości i powodzenie wśród kobiet. Z kolei panny oblane wodą mogą liczyć na pomyślność i powodzenie w życiu. Woda uznawana jest też za symbol zdrowia, a w lany poniedziałek uznawana była w niektórych regionach za uzdrawiające lekarstwo.