Wigilia to magiczny wieczór, z którym wiąże się wiele przepięknych zwyczajów. Święta Bożego Narodzenia są nie tylko ważnym elementem roku dla wszystkich chrześcijan, ale również pretekstem do spotkań z bliskimi w praktycznie każdej polskiej rodzinie. Istnieje wiele wierzeń związanych z katolickim aspektem przeżywania świąt Bożego Narodzenia. Wigilia jednak wiąże się też z przesądami, które nie mają charakteru religijnego. Jakie są najciekawsze grudniowe tradycje?
Wieczór wigilijny – zwyczaje przynoszące szczęście
Szczęście symbolizuje wiele elementów, które powinny być elementem wigilijnej kolacji. Ważna jest m.in kolorystyka stołu i zastawy – nie może zabraknąć barwy czerwonej i złotej. To właśnie te dwa kolory są symbolem dostatku oraz szczęścia. Niezwykle ważną tradycją, która jest nieprzerwanie kultywowana w wielu polskich domach, jest konieczność spróbowania wszystkich 12 potraw. Na finansową stabilność wpływ ma też zjedzenie makowca i kapusty z grochem. Jeszcze do niedawna niektórzy praktykowali zwyczaj przechowywania łusek wigilijnego karpia w portfelu – obecnie jednak tradycja ta stała się zapomniana. Czasem w jednym uszku umieszczany jest grosik. Osoba, która dostanie to uszko, zgodnie z przesądem będzie miała szczęście w kolejnym roku.
Przesądy i wierzenia związane ze świętami Bożego Narodzenia
Wiele przesądów wigilijnych ma swoje źródło w pogańskich wierzeniach Słowian. Do tego rodzaju tradycji należy m.in dzielenie się opłatkiem. Wprawdzie zgodnie z nauką Kościoła jest to związane z Jezusem dzielącym się chlebem z Apostołami, jednak około X wieku Słowianie przypisywali poświęconemu chlebowi funkcje lecznicze. Wierzyli, że osoby, które podczas kolacji wigilijnej podzielą się opłatkiem nie doświadczą głodu w kolejnym roku.
Wigilia jest dniem, który jest zapowiedzią kolejnego roku. Zgodnie z tym przesądem nie pożyczano tego dnia pieniędzy, a w misach do mycia umieszczane były monety, które miały zapewnić urodę w następnych miesiącach. Ważne było unikanie skaleczenia się czy zachorowania. Jednak przesądem najsilniej zakorzenionym w słowiańskiej kulturze było to, że w noc wigilijną duchy bliskich zmarłych powracają do domu pod postacią zwierząt oraz wędrowców. To właśnie stąd wziął się zwyczaj pozostawiania jednego dodatkowego nakrycia na stole. Kiedyś w związku z obecnością duchów unikano używania ostrych przedmiotów, które mogłyby je zranić, a na stołach zostawiano wszystkie resztki, jako pokarm dla pojawiających się tego wieczoru dusz. Obecnie jest to jedynie historyczny zwyczaj, jednak jeszcze w poprzednim stuleciu był on częścią tradycji wigilijnej w wielu domach.